Nękanie to poważne wykroczenie, które może przybierać różnorodne formy i bywa uporczywe. Artykuł ten wyjaśnia, czym dokładnie jest nękanie, w jakich sytuacjach staje się ono przestępstwem oraz jakie formalności są związane z wniesieniem oskarżenia. Znajdziesz tu również informacje na temat dokumentowania incydentów i działań, które warto podjąć, zgłaszając je organom ścigania.
Spis treści
Co to jest nękanie i kiedy można je uznać za przestępstwo?
Nękanie to przestępstwo, które polega na umyślnym i długotrwałym wywoływaniu u ofiary poczucia zagrożenia, poniżenia bądź udręki[1]. Aby uznać dane działania za nękanie, muszą one mieć charakter systematyczny i ciągły. To właśnie ten element uporczywości odróżnia nękanie od pojedynczych incydentów.
Sąd Najwyższy oraz specjaliści z dziedziny prawa opracowali wytyczne, które pomagają w lepszym zrozumieniu tego zjawiska. Zgodnie z artykułem 190a kodeksu karnego, stalking, czyli nękanie, staje się przestępstwem, gdy ofiara odczuwa naruszenie swojej prywatności oraz zagrożenie. Takie działania mogą obejmować chociażby:
- niechciane kontakty,
- śledzenie,
- natrętne próby komunikacji.
Aby nękanie zostało uznane za przestępstwo, muszą być spełnione pewne kryteria, takie jak systematyczność oraz wpływ na stan psychiczny poszkodowanego.
Definicja nękania i jego uporczywy charakter
Nękanie to działania sprawcy, które muszą trwać co najmniej 30 dni i charakteryzować się uporczywością[3]. Oznacza to, że te zachowania są powtarzalne i długotrwałe, prowadząc do poniżenia oraz naruszenia prywatności ofiary. Przestępstwo to nie jest jednorazowym zdarzeniem, lecz systematycznym działaniem, które u pokrzywdzonego wywołuje poczucie zagrożenia. Eksperci i prawnicy podkreślają, że kluczowym elementem odróżniającym nękanie od innych form agresji jest właśnie jego uporczywość.
Kiedy i jak można oskarżyć o nękanie?
Aby kogoś oskarżyć o nękanie, w pierwszym kroku należy zgłosić to na policję[4]. Ofiara powinna złożyć zawiadomienie o przestępstwie oraz wniosek o jego ściganie. Możliwość oskarżenia pojawia się wtedy, gdy działania sprawcy są uporczywe i budzą poczucie zagrożenia. Zjawisko to jest opisane w artykule 190a kodeksu karnego, obejmującym między innymi stalking.
Osoba dotknięta nękaniem ma również prawo ubiegać się o zakaz zbliżania się, co ma na celu ochronę przed dalszymi kontaktami ze strony sprawcy. Co więcej, ofiara może starać się o zadośćuczynienie za doznane krzywdy. Składając pozew o nękanie lub stalking, warto zgromadzić dowody, które potwierdzą regularność i wpływ działań sprawcy na psychikę poszkodowanego.
Warunki formalne oskarżenia o nękanie
Aby wnieść oskarżenie o nękanie, trzeba spełnić kilka wymogów formalnych. Przede wszystkim niezbędne jest zgromadzenie dowodów wskazujących na uporczywość i długotrwałość działań sprawcy. Mogą to być zapisy rozmów, wiadomości czy też zeznania świadków. Ofiara powinna zgłosić przestępstwo na policji, podkreślając konkretne naruszenia, które wywołały u niej poczucie zagrożenia[5]. Istotne jest również, aby działania sprawcy miały charakter systematyczny, co jest kluczowe dla uznania ich za nękanie.
Jak udowodnić nękanie – dowody i dokumentacja
Gromadzenie przekonujących dowodów jest kluczowym krokiem w udowadnianiu przypadków nękania[6]. Osoba poszkodowana powinna skrupulatnie notować wszelkie formy komunikacji, takie jak wiadomości tekstowe, e-maile czy nagrania rozmów telefonicznych. Należy uwzględnić również nękanie za pomocą SMS-ów i telefonów. Istotne jest również zgromadzenie zeznań świadków, które potwierdzą regularność działań sprawcy oraz ich wpływ na stan psychiczny ofiary. Taka precyzyjna dokumentacja dostarcza dowodów, które mogą zmotywować policję do podjęcia odpowiednich działań.
Procedura zgłaszania nękania na policję
Aby zgłosić nękanie na policję, warto złożyć zawiadomienie o przestępstwie oraz wniosek o ściganie. Dokument ten powinien zawierać szczegółowy opis zdarzeń oraz dowody, takie jak wiadomości, nagrania czy zeznania świadków. Dzięki temu funkcjonariusze mogą ocenić sytuację i podjąć odpowiednie kroki. Osoba poszkodowana ma także możliwość wystąpienia o zakaz zbliżania się do sprawcy, co zapewnia dodatkowe zabezpieczenie[7]. Istotne jest także skorzystanie z pomocy prawnej, aby mieć pewność, że wszystkie formalności zostały dopełnione poprawnie.
Źródła:
- [1] https://obrona24h.pl/uporczywe-nekanie-stalking-przepisy-przyklady-orzecznictwo-i-porady-190a-kk/
- [2] https://adwokat-jaskow.pl/kiedy-mozna-oskarzyc-o-nekanie/
- [3] https://slmadwokaci.pl/blog/co-grozi-za-nekanie/
- [4] https://stalking.com.pl/2025/06/30/kiedy-mozna-oskarzyc-o-nekanie/
- [5] https://palestra.pl/pl/czasopismo/wydanie/9-2020/artykul/nowe-znamiona-nekania-z-art.-190a-1-kodeksu-karnego
- [6] https://adwokatmdp.pl/przestepstwo-stalkingu-art-190a-kk/
- [7] https://gazeta.policja.pl/997/archiwum-1/2011/numer-75-062011/66545,Polskie-prawo-karne-wobec-uporczywego-nekania-innej-osoby-stalkingu.html

Radca prawny z wieloletnim doświadczeniem w obsłudze prawnej przedsiębiorstw i klientów indywidualnych. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. W swoich publikacjach na portalu Swietoprawnikow.pl specjalizuje się w zagadnieniach z zakresu prawa cywilnego, handlowego oraz prawa własności intelektualnej. Pasjonat nowych technologii i ich wpływu na współczesne prawo. Poza salą sądową – miłośnik literatury faktu i długodystansowych biegów.