Niedotrzymanie ustaleń ustnych może mieć poważne konsekwencje prawne, prowadząc do konfliktów cywilnych oraz odpowiedzialności z tego tytułu[2]. W artykule wyjaśniono, jakie formy odszkodowań są dostępne i jak przygotować się do postępowania sądowego. Istotne jest zgromadzenie dowodów oraz naprawienie wyrządzonych szkód. Poznaj szczegóły dotyczące rzeczywistych strat oraz utraconych korzyści. Zdobądź wiedzę, jak skutecznie bronić swoich praw w przypadku złamania takiej umowy.
Spis treści
Konsekwencje niedotrzymania umowy ustnej
Niedotrzymanie umowy ustnej może prowadzić do różnorodnych konsekwencji prawnych. Kiedy jedna ze stron nie spełnia swoich zobowiązań, mogą pojawić się spory cywilne. W takiej sytuacji druga strona ma możliwość złożenia pozwu do sądu, co często skutkuje koniecznością naprawienia szkód przez stronę, która nie wywiązała się z umowy.
Odpowiedzialność cywilna może obejmować zarówno rzeczywiste straty, jak i utracone korzyści wynikające z zerwania umowy[3].
W pewnych okolicznościach niedotrzymanie ustnej umowy może być uznane za przestępstwo gospodarcze, co wiąże się z odpowiedzialnością karną[4]. Choć umowy ustne są prawnie wiążące, ich egzekwowanie jest trudniejsze z powodu braku pisemnych dowodów, co może skomplikować proces sądowy.
Z tego powodu ważne jest, aby strony były świadome potencjalnych zagrożeń związanych z niedotrzymaniem takich porozumień.
Spory cywilne i odpowiedzialność cywilna
Spory cywilne występują, gdy ktoś nie przestrzega ustaleń zawartych w umowie ustnej, co prowadzi do konieczności rozwiązywania sprawy przed sądem. Odpowiedzialność w takim przypadku polega na obowiązku naprawienia szkody przez stronę, która złamała umowę[5]. Obejmuje to zarówno faktyczne straty, jak i utracone zyski.
Gdy wniesiony zostaje pozew dotyczący niewywiązania się z umowy, sąd analizuje, czy doszło do naruszenia zobowiązań oraz jakie konsekwencje poniosła poszkodowana strona. Proces ten wymaga zebrania odpowiednich dowodów, co przy umowach ustnych bywa skomplikowane. Zobowiązania osoby odpowiedzialnej mogą obejmować na przykład finansową rekompensatę za wyrządzone szkody.
Odszkodowanie i jego wysokość
Wysokość odszkodowania, które sąd przyznaje za naruszenie ustnej umowy, zależy od rzeczywistych szkód oraz utraconych korzyści poniesionych przez stronę poszkodowaną[6]. Kwotę tę określa się poprzez analizę strat finansowych wynikających z niewypełnienia warunków umowy. Sąd bierze pod uwagę zarówno bezpośrednie straty materialne, jak i potencjalne zyski, które mogłyby zostać zrealizowane, gdyby umowa została spełniona. Osoba odpowiedzialna za naruszenie musi zrekompensować te straty, co podkreśla jej odpowiedzialność za powstałe szkody.
Proces sądowy i naprawienie szkód
Proces sądowy związany z naruszeniem umowy ustnej ma na celu zrekompensowanie strat i wymuszenie realizacji ustaleń. Sąd analizuje przedstawione dowody, aby ustalić, czy doszło do złamania zobowiązań. W przypadku potwierdzenia naruszenia, poszkodowany może otrzymać odszkodowanie.
Realizacja umowy może wymagać nakłonienia drugiej strony do wypełnienia zaległych zobowiązań. Jeśli jednak jest to niemożliwe, sąd może zasądzić rekompensatę finansową, która zrekompensuje poniesione straty i utracone korzyści. Proces ten jest szczególnie skomplikowany w przypadku umów ustnych i wymaga mocnych dowodów.
Zadośćuczynienie szkód polega na przedstawieniu i udokumentowaniu, jakie straty i potencjalne korzyści zostały utracone przez niewywiązanie się z ustaleń. Odpowiedzialność osoby, która nie dotrzymała umowy, często wiąże się z koniecznością wypłaty rekompensaty pieniężnej, co jest istotne dla zapewnienia sprawiedliwości w takich przypadkach.
Przygotowanie pozwu i zebranie dowodów
Przygotowanie pozwu w przypadkach naruszenia ustnych porozumień jest kluczowym etapem w postępowaniu sądowym. Gromadzenie dowodów zwiększa prawdopodobieństwo sukcesu[8]. Na przykład, zeznania świadków są nieocenione, gdy brak jest umowy na piśmie, ponieważ mogą potwierdzić ustalenia między stronami oraz okoliczności związane z naruszeniem.
- zeznania świadków,
- korespondencja mailowa,
- wiadomości SMS,
- nagrania rozmów,
- notatki.
Takie materiały dostarczają kontekstu i szczegółowych informacji na temat warunków umowy oraz jej złamania. Przygotowanie pozwu nie polega jedynie na zgromadzeniu dowodów, ale także na ich logicznym uporządkowaniu i klarownym przedstawieniu. Jest to kluczowe dla efektywnego zaprezentowania sprawy przed sądem.
Naprawienie szkód, rzeczywiste straty i utracone korzyści
Naprawa szkód obejmuje rekompensatę za rzeczywiste straty oraz utracone zyski[9]. Pierwsze z nich to materialne szkody, które bezpośrednio dotknęły osobę poszkodowaną wskutek niewywiązania się z umowy. Przykładowo, mogą to być wydatki związane z naprawą uszkodzonego mienia lub koszta związane z wynajęciem zastępczych usług czy zakupem zamiennych produktów. Z kolei utracone korzyści odnoszą się do potencjalnych dochodów, jakie poszkodowany mógłby uzyskać, gdyby umowa została wykonana zgodnie z planem. Osoba, która nie spełniła swojego zobowiązania, odpowiada za te szkody, co podkreśla jej odpowiedzialność cywilną.
Źródła:
- https://aleo.com/pl/blog/poradniki/czy-umowa-ustna-jest-wazna-fakty-i-mity/
- https://crime.com.pl/co-grozi-za-niedotrzymanie-umowy-ustnej/
- https://dobraumowa.org/umowa-ustna-co-trzeba-wiedziec/
- https://ptlegal.pl/co-grozi-za-niedotrzymanie-umowy-ustnej-sprawdzamy/
- https://slmadwokaci.pl/blog/co-grozi-za-niedotrzymanie-umowy-ustnej-zrozumiec-konsekwencje/
- https://www.prawo-cywilne.info/niedotrzymanie-warunkow-umowy-619-c.html
- https://fscd.pl/niedotrzymanie-umowy-ustnej-jakie-sa-konsekwencje/
- https://prawodlaludzi.pl/umowa-ustna-czy-jest-wiazaca-sprawdz-co-grozi-za-jej-niedotrzymanie/
- https://www.eporady24.pl/zawarcie_umowy_ustnej_i_niewywiazanie_sie_z_niej_przez_zleceniobiorce,pytania,4,47,4694.html

Radca prawny z wieloletnim doświadczeniem w obsłudze prawnej przedsiębiorstw i klientów indywidualnych. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. W swoich publikacjach na portalu Swietoprawnikow.pl specjalizuje się w zagadnieniach z zakresu prawa cywilnego, handlowego oraz prawa własności intelektualnej. Pasjonat nowych technologii i ich wpływu na współczesne prawo. Poza salą sądową – miłośnik literatury faktu i długodystansowych biegów.